२० मंसिर २०८१, बिहिबार
05-12-2024 , Thu
×

भुमीहिनको समस्या आजको आबस्यकता निर्मला बिक

Logo
प्रकाशित सोमबार, भाद्र ०१, २०७७

सागर थापा दाङमा बिगत लामो समय देखि नेपालमा भुमिहिनहरुको समस्या समाधान गर्न सरकारले ठोस कदम नचालेका कारण नेपालमा लाखौं परीवारले भुमिको स्वामित्व पाउन सकेका छैनन् । पच्चायति शासन ब्यबस्था र ०४६ सालको जनअान्दोलन पछि बनेका सुकुम्बासी अायोगहरुले पनि भुमिहिनहरुको समस्या समाधान गर्नुको सट्टा राजनैतिक स्वार्थका कारण अध्यक्ष बनायर नेता कार्यकर्ताहरुलाइ जागिर दिने बाहेक उल्लेखनीय काम गर्न सकेन।त्यस्ता अायोगले पार्टीका नेता कार्यकर्ताको सिफारिसमा नगन्ने रुपमा भुमिहिनहरुलाइ जग्गा बितरण गरेपनि लक्ष्य अनुसारको काम पटकै हुनसकेन। त्यसैगरी सरकारले भुमिहिन कमैया हरुलाइ मुक्त गरेर बसोबास ब्याबस्था गरिदिने नीति ल्याए पछि कमैया मुक्त त भए तर उनिहरुको बासको ब्याबस्था पुर्ण रुरमा हुनसकेको छैन । भुमिहिन अन्य परीवारको ब्याबस्थापन बारेमा सरकारले दिर्घकालिन योजना ल्याउन सकेको पाइयन।यस्तै नितिका कारण पीडित बनेका लाखौं भुमिहिहरु बषौ देखि सडक अान्दोलनमा उठेका छन।जब जब अान्दोलनको उचाई माथि माथि उठछ तब तब सरकारले भुमिहिनहरु संग बार्ताको नाटक गरेर अान्दोलनलाई मत्थर बनाउँछ तथापि सहमति कार्यान्वयन गर्दै र भुमिहिनहरुको भाबनामा ज्वारभाट दन्कि रहन्छ। दाङ जिल्लाको जमिनको तथ्यांक हेर्दा खेती योग्य जमिनको क्षेत्रफल ५७,७२७.१ हेक्टर सिचित क्षेत्र:७२.११ प्रतिशत,प्रर्ति जग्गा ५,६६२ बिघा ६ कट्ठा१७ धुर एेलानि जग्गा १९,१२२ बिघा २ कट्ठा ७ धुर नदि क्षेत्र:२७१२२ बिघा २ कट्ठा४ धुर सरकारी जग्गा :१३,३६९ बिघा ४ कट्ठा ४ धुर दर्ता जग्गा :८७,३६० बिघा १७ कठा १६ रहेको छ।यस्ता एेलानी जग्गाहरु मध्ये कतिपय जग्गा बृक्षारोपणका जाम मा, कतिपय बिद्यालयका नाममा रोकिएका छन भने धेरैजसो जग्गा जमिनदारहरुको अाफ्नो नियन्त्रणमा लिई त्यसको फाईदा उठाइ रहेकाछन।यतिका जग्गा हुँदाहुदै पनि संस्था ब्याक्तीले कब्जा गरेका जग्गा नियन्त्रण गर्न नसकेर सरकारले लाचारीपन देखाउदै भुमिहिहरुलाई गोलमोटल पारेको छ।एेलानि जग्गाको मात्रै हिसाब गर्ने हो भने १९ हजार बिघा जग्गामा प्रर्ति परिवार ५ कट्ठाका दरले जग्गा बितरण गर्ने हो भने ७६ हजार भुमिनहरुलाई ब्यबस्थी गर्न सकिन्छ यद्यपि त्यतिका संख्यामा दाङमा भुमिहिन परिवारहरु छैनन् । बिगतमा बनेका सुकुम्बासी समस्या समाधान अायोगमा परेका निबेदन भुमिसुधार कार्यलयमा ५४ हजार निबेदन थन्किएका छन अायोगहरुले दाङमा अहिले सम्म १ हजार ५ सय ५७ परीवारलाई ५ सय ११ बिघा जग्गा बितरण गरेको छ।बिडम्बना कस्तो छ भने अघिल्ला अायोगले गरेका केही काम पछिल्ला अायोगले पूरा गरेर जसपाउने प्रयास गरेको देखिन्छ सबै राजनितीक दलहरुले अाफ्नो घोषणा पत्रमा भुमिहिनका समस्यालाई प्रमुखताका साथ उठाउने र भाषण गर्दा भुमिहिनहरुको समस्या संबेदनसिल भएको भनेपनि सरकारमा गएपछि ठोस नीति बनायर अघिबढेको पाईदैन। हरेक गाउँमा रहेका एेलानि प्रर्ति गौचरण जस्ता खालि जग्गाको स्थगत अनुगमन गर्न स्थानीय सरकारले जग्गा धनिल चर्चेको एेलानि जग्गाको लगत लिई यस्तो जग्गा धनिहरुबाट छुटाउनु पर्छ।त्यस्ता जग्गा छोडदा जग्गा धनिहरुले शुरुमा ठुला यस्तो कामका लगि स्थानीय भुमि अधिकार मन्च संयोजक स्थानीय सरकार का प्रर्तिनिधीहरु स्थानीय समाजसेवि र बुद्धिजीवी हरुलाई सदस्यमा राखेर समिति निर्माण गर्नुपर्दछ। समितिले स्थालगत अध्यान गरि बसोबास गर्न सक्ने ठाँउमा भुमिहिनहरुलाइ प्राथामिकताका अाधारमा बसोबासका लागि जग्गा छुट्याई दिनुपर्छ भने बसोबास हुन नक्ने भिरालो ठाउँमा बाताबरण जोगाउन बैकल्पिक ब्यबस्था गर्नु पर्छ। सरकारले भुमिहनलाई जग्गा दिने योजनामा यस्तो समितिबाट पनि सिफारिस ल्याउने ब्याबस्था मिलाउनु पर्छ।भुमिहिनहरुलाई पुर्जा दिएर अधिकार स्थापीत गर्नु पर्छ पुरानो शैलिमा भुमिहिनहरुको समस्या समाधान गर्न खोज्यौ भने अब भुमिहिनहरुले सत्तासीन दलहरु माथि अौला ठर्याउने छन।

कमेन्ट गर्नुहोस्
सम्बन्धित

काठमाडौं । नेपाल प्रहरीका होनहार एक अबकाश प्रहरी उपरीक्षक एसपी राजेन्द्र बाबू रेग्मीको भनाई जस्ताको त्यस्तै तपाईंको माझमा । १- संघियता खारेज।(मुल एजेन्डा ) २=मन्त्री मण्डल दस सदस्यीय (केन्द्रमा) ३-प्रदेशको संरचनालाई हटाएर सम्रग मुलुकलाई तीन वटा भागमा बिभाजन।नामकरणको एक सम्बन्धमा नदि, हिमाल र राष्ट्रिय बिभुतिहरु मध्येबाट छानेर छनोैठ गर्नै ४- जिल्लाहरुको संख्या जम्मा ३५ (डेनमार्क […]

ABC (क्राईमबिट) काठमाडौँ । उपप्रधान एवं गृहमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठले सोमबार प्रहरी प्रधान कार्यालयको निरीक्षण भ्रमण गरेका छन् । प्रहरी प्रधान कार्यालयमा आयोजित समारोहमा गृहमन्त्री श्रेष्ठले सरुवा, बढुवा र पदस्थापनलाई वैज्ञानिक बनाउने बताए । प्रहरी कर्मचारीहरूलाई निर्देशन दिँदै उनले भने–‘सरुवा र बढुवामा हस्तक्षेप गर्न दिइने छैन ।’प्रहरी अधिकृतहरूलाई आफ्नो सरुवा र बढुवाका लागी चाकडी नगर्न मन्त्री […]

ABC-SANCHAR काठमाडौँ महानगरपालिकाले एक सूचना निकालेर महानगर क्षेत्रभित्रका सडक, गल्ली, पार्क, बस बिसौनी, सरकारी कार्यालय परिसर, सार्वजनिक गाडी र अन्य सार्वजनिक ठाउँमा भिख माग्न निषेध गरेको हो । साथै बालबालिकालाई गीत गाउने, नाच्ने, खेल्ने वा कुनै काम गर्ने बहानामा वा अन्य व्यक्तिलाई कुनै प्रकारको रकम वा ज्याला दिई भिक्षा माग्न वा माग्न दुरुत्साहन नगर्न तथा […]

error: Content is protected !!